Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Piórem i legendą

02 maja 2019 | Rzecz o historii | Leszek Szymowski
Sienkiewiczowski Wołodyjowski popełnia honorowe samobójstwo, nie chcąc opuścić kamienieckiego zamku. W rzeczywistości prawdziwy pułkownik zginął w wyniku przypadkowego wystrzału kuli armatniej po wybuchu w prochowni
źródło: EAST NEWS
Sienkiewiczowski Wołodyjowski popełnia honorowe samobójstwo, nie chcąc opuścić kamienieckiego zamku. W rzeczywistości prawdziwy pułkownik zginął w wyniku przypadkowego wystrzału kuli armatniej po wybuchu w prochowni
Prawdziwy Samuel Kmicic był znamienitym żołnierzem, ale na pewno nie wysadził szwedzkiej kolubryny pod Częstochową
źródło: EAST NEWS
Prawdziwy Samuel Kmicic był znamienitym żołnierzem, ale na pewno nie wysadził szwedzkiej kolubryny pod Częstochową
Prawdziwy Bohun i prawdziwy Wołodyjowski nigdy nie stoczyli ze sobą pojedynku. Być może nigdy się nawet nie spotkali
źródło: EAST NEWS
Prawdziwy Bohun i prawdziwy Wołodyjowski nigdy nie stoczyli ze sobą pojedynku. Być może nigdy się nawet nie spotkali

Skrzetuski został skazany na karę śmierci, Kmicic nie wysadził kolubryny pod Częstochową, a przeciwko królowi wystąpił wiele lat później. Bohuna natomiast rozstrzelano za zdradę. Biografie pierwowzorów bohaterów Trylogii różniły się od portretów stworzonych przez Henryka Sienkiewicza.

Skrzetuski, który rzymską ma duszę, ten by go nie żywił – tymi słowami tuż po bitwie pod Prostkami Michał Wołodyjowski robi wyrzuty Kmicicowi, że „dobro ojczyzny dla prywaty poświęcił". Dialog między małym rycerzem a chorążym orszańskim jest elementem sceny opisanej w trzecim tomie „Potopu". W powieści Kmicicowi udało się dopaść księcia Bogusława Radziwiłła i pokonać go, jednak magnat, leżąc już z gardłem przyciśniętym szablą, zagroził, że jeśli zginie, to jego ludzie zabiją Oleńkę Billewiczównę – narzeczoną Kmicica. Młody pułkownik cofa więc szablę, bierze księcia Bogusława do niewoli i oddaje go swoim Tatarom. Doszło więc do ostrej rozmowy Kmicica z Wołodyjowskim, gdyż mały rycerz mówił, że „zdrajca wkrótce wolność odzyska". Tak się stało w powieści, jak i w rzeczywistości. Kmicic tłumaczył się i pytał, jak zachowałby się pan Michał, gdyby Radziwiłł więził jego narzeczoną. „Jać się za przykład nie podawam" – odpowiedział Wołodyjowski, ale odwołał się do Skrzetuskiego.

Jan Skrzetuski to w Trylogii postać uosabiająca wszelkie cnoty polskiego rycerza: waleczności w bitwie, szlachetności w życiu i – co Sienkiewicz wielokrotnie podkreślał – umiejętności przedkładania dobra publicznego nad sprawy prywatne.

Zagończyk bez buławy

Widok Bogusława Radziwiłła, wziętego do niewoli,...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Wydanie: 11345

Wydanie: 11345

Spis treści

Komunikaty

Zamów abonament